Bye earth, hello Planet B! | Review

In de niet zo verre toekomst is planeet aarde volledig onbewoonbaar. Gelukkig krijgt de mensheid een tweede kans met Planet B. Maar helaas lijkt het erop dat de mensheid niet heeft geleerd van haar fouten. Ook op deze planeet is er sprake van gierigheid en een honger naar macht. In dit expertspel van 999 Games leid je je werkers, neem je politieke beslissingen en span je samen met ondernemingen. Je hebt maar één doel: zoveel mogelijk winst in je eigen zak steken en president worden!

Dit zit er in de doos

• 1 speelbord
• 1 fractiespoor
• 4 tableaus
• 7 ondernemingtegels (3x A, 4x B)
• 40 productiefiches (10 per speler)
• 16 fraudefiches (4 per speler)
• 160 bankbiljetten (20x 1; 30x 2; 30x 5; 30 x 10; 30x 20; 12x 50; 8x 100)
• 1 buidel
• 244 houten onderdelen
• 100 stembiljetten (25 per speler), 64 Workies (32x Crafties, 32x Brainies), 50 containers, 16 schijven (3 per speler en 4 witte), 10 koffers, 4 stemmingsstenen (1 per speler)
• 120 kaarten
• 46 gebouwen (14x A, 14x B, 14x C, 4 centrales), 46 nieuwskaarten (16x I, 16x II, 14x III), 20 wetten (10x geel, 10x blauw), 4 eindtellingskaarten, 4 functiekaarten
• De spelregels

De voorbereidingen voor Planet B

Planet B is een expertspel. Dat zijn spellen die gericht zijn op mensen die houden van de wat zwaardere, moeilijkere spellen. Je moet bij deze categorie spellen vaak tactische keuzes maken, je hebt een groot scala aan mogelijkheden en een spel duurt zo 120 minuten. Voorbeelden daarvan zijn Anno 1800 en Tapestry. Planet B kun je spelen met 2 tot 4 spelers, vanaf een jaar of 14 en de tijdsduur hangt af van het aantal spelers. De makers gaan uit van 30 minuten per persoon.

Wij waren de eerste keer sowieso al ruim een uur bezig met het klaarleggen van het spel en het lezen van de regels, dus houd er rekening mee dat het niet een spel is dat je de eerste keer zo even neerlegt en speelt. De voorbereidingen vergen tijd. Omdat ik niet alle spelregels in een blog wil zetten, maar meer een impressie wil geven, leg ik het spel globaal uit.

Allereerst moet al het spelmateriaal worden klaargelegd. Dat bestaat uit een speelbord, met daarboven een spoor met fracties die belangen vertegenwoordigen (kapitalisten, futuristen en traditionalisten). Kort gezegd komt het erop neer dat je dat zogeheten fractiespoor onder meer gebruikt om overwinningspunten en grondstoffen te verzamelen.

Onder en naast het speelbord komen verschillende kaarten en geld te liggen en dan zijn er ook nog allerlei houten figuurtjes. Dat zijn koffers, containers en zogenoemde ‘Workies’. Dat zijn je werkers. De oranje heten Crafties en de paarse Brainies.

Dan krijgt elke speler zelf ook nog een tableau en daarbij fiches en houten spelmaterialen in zijn eigen kleur. Ook krijgt elke speler een centrale. Dit gebouw staat vanaf het begin van het spel tot de beschikking van de speler. Verder begin je het spel met twee Brainies en 2 Crafties op je tableau en 10 Billies (geld) en drie gebouwenkaarten.

In het spel is het de bedoeling dat iedere speler zoveel mogelijk geld in de vorm van overwinningspunten in zijn zak steekt. Om dat te bereiken sluit je deals met ondernemingen, zodat je zoveel mogelijk acties kunt uitvoeren. Je bouwt gebouwen waar je Workies werken en je kunt jezelf ontwikkelen door op het fractiespoor vooruit te gaan. Je kan anderen manipuleren via zogenoemde ‘nieuwskaarten’ en je kan ook illegale activiteiten ontplooien. Uiteindelijk is het doel om president te worden zodat je daarmee een hoop punten scoort.

Zo verloopt het spel

Op het speelbord van Planet B liggen drie ondernemingstegels. De actieve speler moet één daarvan kiezen en een zogenoemde deal sluiten. Op de kaart staat afgebeeld wat de speler daarvoor moet doen en wat hij krijgt. Zo kan het zijn dat hij moet zakken op het zogenoemde stemmingsspoor (volgt later), maar dat hij wel werkers en stembiljetten ervoor terugkrijgt. Als hij de actie uitvoert zet hij een koffer naast de ondernemingstegel neer. Er is plaats voor drie koffers. Als de derde koffer wordt neergezet dan volgt er een reorganisatie (volgt ook later).

Elke speler heeft ook een eigen bord met productieketens. Dat zijn grondstoffen die hij verzamelt zoals plastic, iridium en gewas. Je kan die grondstoffen gebruiken om betalingen te doen of je kan het verkopen zodat je meer Billies (geld) hebt.

De speler mag tijdens zijn beurt ook een gebouw bouwen. Elke speler heeft drie gebouwenkaarten in zijn hand, namelijk een A, B, en C-gebouw. Bovenaan de kaart staat hoeveel Billies dat kost. Tegelijkertijd levert het ook overwinningspunten op.

Om zo’n kaart ook daadwerkelijk in zijn beurt te spelen moet de speler Workies inzetten. Rechtsbovenin kun je zien hoeveel er nodig zijn. Op bovenstaande kaart zijn dat drie Brainies. Zodra er genoeg Workies zijn ingezet kan de speler de kaart spelen. Onderaan de kaart staat dan wat de speler krijgt en/of moet betalen. Het kan bijvoorbeeld geld, stembiljetten of overwinningspunten opleveren.

Die stembiljetten hebben spelers later in het spel nodig. Daarnaast kan een actiekaart ook iets aan de stemming doen. Dat is niet het humeur van de speler, maar dat is hoe goed de speler bij het volk valt. Dus de volksstemming. En acties van de speler hebben daar dus invloed op. Dat wordt bijgehouden op het spoor van zijn tableau. Dat stemmingspoor is later in het spel bij de verkiezingen belangrijk omdat het stembiljetten oplevert. En hoe meer stembiljetten je hebt, hoe meer kans je hebt om president te worden.

De kaart kan ook aangeven dat er iets gebeurt op het fractiespoor. Dat is een tableau dat bovenaan het spelbord ligt en dat werkers, geld, grondstoffen en overwinningspunten kan opleveren als je verder op het spoor komt.

In het spel zijn er ook nog de nieuwskaarten. Als een speler die speelt, kom je als speler in het nieuws en dat zorgt er soms voor dat het juist goed of niet goed valt bij het volk (en dus invloed op het stemmingsspoor). Bij sommige kaarten kan een speler zelfs immoreel worden. Dat is bovenin de kaart te zien aan een soort spooksymbool.

Op het grote spelbord staat ook nog een verkiezingsspoor. Als sommige ondernemingstegels meerdere keren zijn gespeeld, en er dus drie koffers naast staan, wordt op het verkiezingsspoor een schijf verplaatst. Dat gebeurt bij een zogeheten reorganisatie. ls die schijf aan het einde van het spoor, dan vinden er na de beurt van die speler verkiezingen plaats.

De verkiezingen zijn een belangrijk moment in het spel. Het bestaat uit vijf fasen:

• Alle workies komen weer terug (worden van de gebouwenkaarten afgehaald)
• Het stemmingsspoor wordt afgehandeld (je krijgt geld en stembiljetten of je moet workies betalen)
• Het verkiezingsspoor wordt afgehandeld (je kon fraudefiches kopen in het spel, die mag je nu pakken)
• Alle stembiljetten die spelers hebben worden in de zak gedaan en om de beurt trekken alle spelers stembiljetten. De eigen kleur wordt apart gelegd. De speler met zijn meeste eigen kleur voor zich wint de verkiezing. Aan de hand daarvan krijgen de spelers nu een functie: President, Vice, L.A.M.A. of D.O.D.O.
• Afsluiting van de verkiezing. De stembiljetten gaan (gedeeltelijk en per functie verschillend) weer terug in de buidel.

Na de verkiezingen gaat het spel weer verder zoals eerst en gaat de schijf op het verkiezingsspoor weer helemaal naar het begin. De functies die de speler na de verkiezingen hebben gekregen, geven weer extra acties. Die moet de speler eenmaal per beurt uitvoeren. Zo kan de president wetten uitvoeren. Dat zijn kaarten die voor alle spelers gelden en iets geven of kosten. Bij de andere functies kun je bijvoorbeeld vooruit op het fractiespoor gaan of overwinningspunten krijgen.

Het einde van het spel wordt geactiveerd als de laatste ondernemingstegel op het speelbord wordt gelegd. Dan heeft elke speler nog een laatste beurt en daarna volgt de eindtelling. De speler met de meeste overwinningspunten wint.

Dit vinden we van het spel

Wij houden hier wel van de wat lastigere spellen. Toen Planet B verscheen, waren we daarom ook ontzettend nieuwsgierig naar het spel omdat het veelal draait om tactiek en niet om geluk. Ook is het een spel waarbij je ontzettend veel mogelijkheden hebt en dat maakt dat elk potje anders is. Je moet elke keer een nieuwe tactiek kiezen, omdat het onder meer afhankelijk is van de kaarten die er getrokken worden. Dat maakt dat de tactiek waarmee je een keer hebt gewonnen een volgende keer totaal niet hoeft te werken.

Juist dat element vinden wij zo leuk aan expertspellen en dat komt ook terug in Planet B. Toegegeven; de eerste keer dat we de regels doornamen, duizelde het ons wel even. Maar als je dat eenmaal hebt gedaan en begint te spelen, is het spel logisch opgebouwd en zijn de symbolen helder. Daardoor is het spel ook bij de eerste keer, als je de speltechnieken snapt, best goed te spelen en te begrijpen.

Wat we ook grappig vinden, is de humor in het spel. Het is duidelijk dat de makers in het ontwikkelproces heel veel lol hebben gehad. Het zit hem in speltechnieken en het thema, maar ook in de tekst van de regels. Voorbeeld: ”Opmerking: zijn er niet voldoende Workies, ga dan zelf op het tableau staan” of ”Speciale situatie: mochten er niet voldoende containers zijn, gebruik dan ter vervanging eigen olievaten” en ”Bij een gelijke stand wint van hen de gierigste speler.” Maar je ziet de humor ook terug op de kaarten.

Het spelmateriaal is zeer mooi en uitgebreid. Het enige minpuntje is het papieren geld. Ten eerste omdat het in een blok wordt geleverd en je het biljet voor biljet zelf moet afscheuren. Dat had echt simpeler gekund. Daarnaast vind ik het papier vrij slap en ben ik benieuwd hoe lang dat mooi blijft. Maar verder is de rest van het materiaal mooi en stevig, krijg je veel en de vormgeving is zowel leuk als functioneel.

Het spel zelf heeft heldere speltechnieken, is goed te begrijpen en is door de vele mogelijkheden zeer afwisselend. De 30 minuten per persoon die op de doos vermeld staat, vind ik wel optimistisch. De keren dat wij en vrienden het gespeeld hebben, duurde het een stuk langer. Ik denk dat 2,5 a 3 uur een reële speeltijd is voor dit spel. Toch voelt het niet langdradig aan dus dat is prima.

Het is met zo’n 75 euro het duurste spel dat in mijn spellenkast ligt. Maar ik denk dat het vaak te herspelen is en je krijgt veel spelmateriaal voor het geld dus dat maakt een hoop goed en de investering waard! Ik kan het zeker aan mensen aanraden die graag expertspellen spelen!