Ben je een doorgewinterde bordspellenspeler en word je enthousiast van moeilijkere spellen waar het vooral om strategie en tactische keuzes draait? Vind je het ook niet erg om een paar uur lang een spel te spelen? Dan is Anno 1800 van 999 games echt wat voor jou. Het bordspel is gebaseerd op het gelijknamige computerspel, dus sommigen van jullie hebben er misschien al wel eens van gehoord. Ik kan het zeer zeker aanraden en leg in deze blog uit waarom!
Unboxing: dit zit er in de doos van Anno 1800!
Anno 1800 heeft ontzettend veel spelmateriaal. Om het wat duidelijker te laten zien zal ik het over meerdere foto’s laten zien:
- De spelregels
- 4 overzichtsbladen
- 1 speelbord
- 4 thuiseilanden
- 12 Oude Wereld-eilanden
- 8 nieuwe Wereld-eilanden
- 120 bouwtegels
- 1 startspelertegel
- 1 vuurwerktegel
- 130 marine fiches
- 38 goudfiches
- 125 bevolkingsstenen: 25 boeren (groen). 40 werkers (blauw), 25 ambachtslieden (rood). 20 ingenieurs (paars) en 15 investeerders (turkois)
- 102 bevolkingskaarten: 44x boeren/werkers, 24x Nieuwe Wereld en 32x ambachtsman/ingenieur/investeerder
- 22 expeditiekaarten
- 20 opdrachtkaarten
Een kort speloverzicht
Anno 1800 is een expertspel. Dat is een spel dat gericht is op liefhebbers van zware, moeilijke spellen. Veel tactische keuzes, een groot scala aan mogelijkheden en een speelduur van 120 minuten zie je bij expertspellen vaak terug. Dat maakt ook dat het spel wat lastiger is om even zo uit te leggen. Ik zal daarom een compact speloverzicht geven en uiteraard mijn mening erover.
Kort samengevat: In Anno 1800 bouwt iedere speler zijn eigen eiland uit door nieuwe gebouwen, werven en schepen te bouwen, te handelen en de behoeften van zijn/haar volken te bevredigen. Je speelt kaarten en die leveren aan het einde van het spel invloedspunten op. De speler met de meeste invloedspunten wint!
Op tafel ligt een groot speelbord met daarop de bouwtegels. Iedere speler krijgt vervolgens een thuiseiland. Op de bovenste rij komen bevolkingsstenen te liggen. In eerste instantie krijg je vier boeren, drie werkers en twee ambachtslieden. Onderin komen op de schepen handelsfiches te liggen en op het verkenningsschip een verkenningsfiche. De bevolkingsstenen heb je nodig om de acties uit te voeren.
Elke speler krijgt naast dit thuiseiland ook 7 boer/werker kaarten en 2 ambachtsman/ingenieur/investeerder kaarten in zijn hand. Ook krijgen de spelers die geen startspeler zijn goud.
De speler die aan de beurt is, mag één actie uitvoeren. Hij kan er veel kiezen:
- Uitbouwen op zijn thuiseiland (fabrieken, werven of schepen)
- Bevolkingskaarten spelen en activeren
- Bevolkingskaarten ruilen
- Opwaarderen
- Oude Wereld ontginnen
- Nieuwe Wereld verkennen
- Expeditiekaarten nemen
- Stadsfeest vieren
Ondertussen is er ook een aantal vrije acties zoals de productie van goederen, het gebruiken van fabrieken bij andere spelers of bevolkingsstenen worden teruggehaald door het betalen van goud.
Verschillende acties
Ik zal de verschillende acties uitleggen:
- Uitbouwen:
Elke speler heeft voor zich een thuiseiland liggen. Daar kun je bouwtegels op kwijt, maar die moet je verzamelen door de juiste grondstoffen te hebben. Als je bijvoorbeeld een rookworstfabriek wil kopen heb je als goederen steenkool en een varken nodig. Wil je een kledingfabriek dan heb je draad en kolen nodig. Op je thuiseiland heb je al een aantal goederen, maar sommige goederen moet je eerst verzamelen. Hoe meer je verzamelt hoe beter de fabrieken en werven uiteindelijk worden die je kunt bouwen.
- Bevolkingskaarten speler & activeren
Je produceert goederen om 1 kaart te spelen en mag in je beurt een onbeperkt aantal kaarten uit je hand activeren.
- Bevolkingskaarten ruilen
Je mag drie handkaarten terug onder de stapels schuiven en daarna hetzelfde aantal terug trekken.
- Werkkrachten ronselen
Met deze actie kun je maximaal 3 bevolkingsstenen erbij krijgen. Daar moet je voor betalen wat erbij staat. Dat verschilt per kleur want elke kleur wordt weer meer waard. Voor elke nieuwe bevolkingssteen moet ook een kaart getrokken worden en op hand worden genomen. De bevolkingsstenen worden gebruikt om dingen te kunnen doen. Hoe meer bevolkingsstenen je hebt, hoe meer mogelijkheden dus ook.
- Opwaarderen
De bevolkingsstenen vertegenwoordigen allemaal een soort. Je hebt boeren, werkers, ambachtslieden, ingenieurs en investeerders. Waarbij een boer het laagste is en het minste kan, en de investeerder het belangrijkst is en het meeste kan. Bij opwaarderen kun je een bevolkingssteen upgraden naar een hogere soort. Dus van boer naar werker, van werker naar ambachtslied etc. Zo krijg je weer extra mogelijkheden in het spel.
- Oude Wereld ontginnen
Met deze actie kun je je thuiseiland uitbreiden en dus meer plekken krijgen om weer fabrieken en werven op te leggen. Om zo’n eiland te kunnen ontginnen heb je verkenningsfiches nodig. Je krijgt nu niet alleen nieuwe plekken, maar elk Oude Werelddeel heeft ook andere voordelen. Zoals bijvoorbeeld gratis een nieuwe fabriek.
- Nieuwe Wereld verkennen
Ook dit zijn extra stukken land die je kunt toevoegen aan je thuiseiland. Het zijn alleen geen extra plekken, maar in dit geval andere goederen die je kunt gebruiken. Zoals bijvoorbeeld suikerriet of cacao. Voor een Nieuw Land moet een speler weer verkenningsfiches inleveren en drie Nieuwe Wereld-kaarten trekken en op hand nemen.
- Expeditiekaarten nemen
Een speler krijgt met deze actie expeditiekaarten die aan het einde van het spel extra invloedspunten kunnen opleveren. De kaarten zijn niet bekend voor de andere speler. Een voorbeeld om extra punten te verdienen is als je bijvoorbeeld aan het einde van het spel 1 ambachtsman hebt en 1 investeerder. De opdracht verschilt per kaart.
- Stadsfeest vieren
Als een speler geen actie meer kan uitvoeren of dat niet meer wil, dan kun je een stadsfeest vieren. Alle fiches en bevolkingsstenen komen dan weer terug op het veld en kunnen weer worden ingezet.
Einde van het spel:
Zodra een speler zijn laatste handkaart heeft gespeeld activeert hij het einde van het spel. Hij krijgt direct de vuurwerktegel. De spelers maken de ronde af zodat iedereen even vaak aan de beurt is geweest. Dan spelen de spelers nog één volledige ronde en dan is het spel af. Daarna wordt het aantal invloedspunten geteld. Die kun je op verschillende manieren verdiend hebben tijdens het spel:
- Elke gespeelde bevolkingskaart geeft invloedspunten
- Elke drie goud is een invloedspunt
- Expeditiekaarten kunnen punten geven als aan de opdracht is voldaan
- De vuurwerktegel is 7 punten
- De opdrachtkaarten geven ook invloedspunten
De speler met de meeste invloedspunten wint. Bij een gelijke stand wint de speler met de meeste fabrieken, werven en schepen.
Dit vind ik van het spel
In de spelregels staat dat Anno 1800 best wel overweldigend kan overkomen. En ik moet zeggen dat dat de eerste keer ook echt zo was. Het zijn zo ontzettend veel regels en acties die je kunt uitvoeren. Tel daar het grote aantal fabrieken en verschillende aantal kaarten bovenop en het duizelt echt wel wat aan het begin.
Het eerste potje speelden we met vrienden in de avond en duurde tot na middernacht. Ook omdat het de eerste keer nog heel lastig te bepalen is welke tactiek je moet kiezen tijdens het spelen. Ga je eerst voor het verzamelen van heel veel verschillende soorten grondstoffen, ga je voor een upgrade van je bevolkingsstenen of zet je bijvoorbeeld in op betere werven en extra werelddelen? Het is inderdaad overweldigend al die keuzes. Daarnaast verzamelden wij steeds meer kaarten en het spel stopt pas als iemand alle kaarten heeft gespeeld. Daarmee verschilt de duur van het spel dus ook elke keer.
Gelukkig hebben de makers in de spelregels wel wat tips voor beginners gegeven. Ik raad ook echt aan om die te volgen. Ze zijn namelijk erg concreet over hoe je de beste weg naar de winst kunt bewandelen.
Ondanks dat het spel misschien aan het begin wat veel is, had ik wel gelijk na het eerste potje door dat dit een kanshebber voor de favorietenlijst is. Hij zit namelijk ontzettend goed in elkaar en als je eenmaal de speltechniek doorhebt is het ook wel vrij logisch te volgen. Ook als het gaat om de symbolen, want op het speelmateriaal staan best aardig wat verschillende symbolen, maar ze zijn wel logisch. Daardoor hoef je niet elke keer de spelregels erbij te pakken om naar de betekenis van een symbool/kaart te kijken. Daarnaast is bij dit spel de geluksfactor niet al te groot en draait het vooral om strategie. Een spelelement waar ik zeer van houd.
Ik vind het spelmateriaal ook mooi. Zelfs als je bijvoorbeeld de achterkant van het speelbord bekijkt is het nog tof:
Het spelmateriaal is stevig, mooi vormgegeven en zoals hierboven gezegd logisch. Sowieso vind ik deckbuilding spellen altijd wel tof. Dat houdt in dat je nieuwe kaarten aankoopt om je eigen ‘deck’ uit te breiden. Het spel is dan altijd erg variërend en je kunt echt voor een eigen tactiek kiezen.
Het spel is te spelen van 2 tot 4 spelers, maar op internet kwamen we ook een speluitleg voor 1 speler tegen. Mijn man heeft dat meerdere keren gespeeld en is daar super enthousiast over. (Die regels zijn wel in het Duits, maar mijn man heeft het via Google Translate voor zichzelf vertaald.)
Wat ik nog een klein nadeel vond was dat er geen scoreblok bij het spel zit. Je moet dat dan online downloaden en uitprinten. Dat had van mij niet gehoeven bij dit aankoopbedrag. Maar goed dat is maar een klein minpuntje. Verder ben ik vooral erg enthousiast en ga ik er zeker vanuit dat ik dit spel er nog vaak bij ga pakken.
Meer bordspellen? Ken je Pilgrimage al?