Paleo | Niet tegen elkaar spelen, maar samen!

Bij Paleo denk je misschien net als ik gelijk aan het paleodieet. Een dieet dat gebaseerd is op het eten van onze voorouders. Niet voor niets dat dit spel van 999 Games ook Paleo heet (betekenis: oud), want het neemt je terug naar het stenen tijdperk. Je probeert samen met je medespelers te overleven en je blijft zoeken naar uitvindingen om je daarbij te helpen. Wat dacht je bijvoorbeeld van een speer en fakkel? Maar let op: overal dreigt gevaar. Wilde dieren, stormen en andere volksstammen liggen op de loer!

Paleo – De inhoud

Het spel bestaat uit drie tableaus (het basiskamp, de wildernis en de nacht), een kerkhof voor kaarten die niet meer meedoen, een werkbank om uitvindingen in te zetten, 222 kaarten, 40 grondstoffen (voedsel, hout en steen), 48 gereedschapsfiches, 40 schadefiches, 5 doodskopfiches, 5 overwinningsfiches en 2 dobbelstenen.

Daarnaast bevat de doos nog de spelregels en 15 kleine zakjes om de kaarten in te doen. Veel spelmateriaal dus en alles is ontzettend mooi gemaakt. Zie bijvoorbeeld onderstaande werkbank en olifantenkerkhof.

Paleo kort uitgelegd

Paleo is in tegenstelling tot veel andere spellen een coöperatief spel. Dat betekent dat de spelers samenwerken. Het spel eindigt als de spelers samen winnen of samen verliezen. Je mag tijdens het spel altijd met elkaar overleggen en hoeft geen informatie geheim te houden voor de ander(en).

Elke speler krijgt een eigen groep mensen voor zich liggen. Zoals bijvoorbeeld stoere vrouwelijke krijgers, handige uitvinders en opmerkzame verkenners. Of een combinatie daarvan. Daarnaast krijgt elke speler een eigen stapel met kaarten. Die zorgen ervoor dat er elke keer nieuwe uitdagingen zijn, dat er genoeg te eten is en dat er nieuwe uitvindingen kunnen worden gedaan.

Het spel verloopt in meerdere rondes die telkens uit de dag- en nachtfase bestaan. Tijdens de dagfase verzamelen de spelers grondstoffen, maken ze gereedschappen en vervullen ze opdrachten. Tijdens de nachtfase voeden de spelers hun mensen en bereiden ze zich voor op de volgende dag.

De spelers winnen als ze een grotschildering van vijf delen voltooien. Die delen kunnen ze verzamelen door kaarten te spelen. Maar de spelers verliezen als ze vijf keer een doodskopfiche hebben gekregen. Die krijgen ze bijvoorbeeld als ze tijdens de nachtfase hun mensen niet kunnen voeden.

De voorbereidingen

Allereerst moet alles klaargelegd worden. In het midden van de tafel komen de drie tableaus te liggen, de werkbank en het kerkhof. Ook wordt de algemene voorraad op tafel gelegd met hout, steen, voedsel, schadefiches (hartjes) en alle gereedschapsfiches.

Elke speler krijgt vervolgens 2 mensenkaarten en legt deze open voor zich neer. Op het kaartje staat vaak een gereedschapsfiche afgebeeld. Die mag de speler pakken en ook voor zich neerleggen. Op het basiskamp tableau staan drie kaartsoorten afgebeeld die daar moeten komen te liggen. Namelijk de wenskaarten, dromen en ideeën. Op dat tableau wordt ook vijf voedsel gelegd zodat er gelijk een voorraad is.

Het spel biedt verschillende modules aan van simpel tot moeilijk. Gezamenlijk kies je een module uit om te spelen en de bijbehorende kaarten schud je met de basiskaarten. Elke speler krijgt een gelijke stapel en houdt deze kaarten gedekt.

Op het nachttableau komen nog twee missiekaarten te liggen en als laatste worden de doodskopsfiches en de muurtekeningfiches naast dat tableau gelegd.

De dagfase

Het spel begint met de dagfase. De spelers doen alles gelijktijdig. Alle spelers nemen hun kaartenstapel en kiezen een van de bovenste drie kaarten zonder deze te bekijken. De volgorde van deze kaarten mag nooit worden aangepast.

In Paleo hebben de kaarten veel verschillende achterkanten en die geven eigenlijk een beetje aan wat er van de kaart te verwachten is. In het bos, bij de rivier en in de bergen zijn er bijvoorbeeld grondstoffen te vinden.

Maar er zijn ook gevarenkaarten. Die herken je aan de rode achterkant. Deze kaart heeft meestal een negatief gevolg. De actie op de kaart moet altijd worden uitgevoerd. Als dat niet lukt loopt de speler een schadefiche op. Deze schadefiches zijn belangrijk in het spel. Het is namelijk zo dat die fiches op de mensen van de spelers worden neergelegd. Elke kaart heeft daar plek voor. Maar als alle plekken op de kaart vol zijn, sterft de mens en krijg je een doodskopfiche die je op het nachttableau moet leggen.

Soms geven kaarten of gereedschappen de mogelijkheid om deze schadefiches weer weg te leggen.

De spelers kiezen van de bovenste drie kaarten elk een kaart uit. Vervolgens moet je samen beslissen in welke volgorde je de kaart uitvoert. Van de kaart wordt 1 actie gedaan en daarna wordt de kaarten open afgelegd op het wildernis tableau. Sommige kaarten moeten na te zijn uitgespeeld naar het kerkhof en dan doen ze het hele spel niet meer mee.

Als een speler alle kaarten uit zijn stapel heeft gespeeld en hij dus geen kaarten meer heeft of als hij eerder wil stoppen, eindigt de dagfase voor hem en gaat hij slapen. Als alle spelers slapen begint de nachtfase.

De nachtfase

Allereerst voeden de spelers hun mensen. Per menskaart moet er 1 voedsel worden afgelegd. Als dat niet lukt wordt er een doodskopfiche op het nachttableau gelegd. Daar moet je dus voor uitkijken, want vijf van deze fiches betekent dat het spel eindigt en de spelers hebben verloren!

Op het nachttableau liggen ook nog missiekaarten. Daarop staan missies die de spelers moeten uitvoeren in de nachtfase. Zo moeten ze soms bepaalde gereedschapsfiches inleveren of grondstoffen. Het is dus belangrijk dat je tijdens het spel precies verzamelt wat er op de missiekaarten staat. Want ook hiervoor geldt: als het niet lukt om deze missie te volbrengen komt er een doodskopfiche bij op het nachttableau.

Nadat de mensen zijn gevoed en de missiekaarten zijn volbracht, worden de kaarten weer geschud en een nieuwe dagfase gaat weer van start.

Dit alles herhaalt zich totdat de muurschildering compleet is of totdat er vijf doodskopfiches zijn neergelegd.

Acties op de kaarten

Zoals hierboven uitgelegd worden in de dagfase kaarten gespeeld. Ik geef een korte uitleg om het niet al te ingewikkeld te maken.

Veel kaarten bieden de spelers meerdere mogelijkheden met een verschillende buit als resultaat. De spelers moeten aan bepaalde voorwaarden en kosten voldoen voordat ze de buit ontvangen.

Zie bijvoorbeeld op bovenstaande kaart de twee opties. Als je kijkt naar het bovenste vakje zie je drie symbooltjes op een rij. De eerste twee symbooltjes moet je in je bezit hebben om de kaart te kunnen betalen. Die symbooltjes kun je als fiche in je voorraad hebben of ze staan op je mensenkaart. Daarnaast staat op bovenstaande kaart het symbooltje van twee kaartjes met een pijl erbij. Dat betekent dat je de twee gedekte kaarten moet afleggen. Lukt dit alles dan krijg je het fiche dat ernaast staat afgebeeld. Met deze wortel kun je schadefiches weghalen bij je mensen.

De optie eronder is dat je je kaart gebruikt om een ander te helpen. Stel je voor dat een ander op zijn kaart ook bepaalde symbooltjes nodig heeft, maar die zelf niet heeft dan mag hij die van jou gebruiken. Je hoeft ze dan niet in te leveren.

Bij bovenstaande kaart krijg je dus een gereedschapsfiche, maar bij andere kaarten krijg je bijvoorbeeld voedsel of grondstoffen. Met de grondstoffen kun je dan later weer andere fiches kopen.

Sommige kaarten geven ook nog wat anders bijvoorbeeld een extra mensenkaar of een idee waarmee je weer een fiche kan kopen.

Je mag er ook voor kiezen om een kaart te negeren.

Wat vonden wij ervan?

Naar dit spel heb ik echt uitgekeken om het te kunnen spelen. Hij ziet er zo mooi uit, dat alleen dat al uitnodigt om hem te willen spelen. Niet alleen de werkbank is mooi, maar ook de vormgeving van de kaarten en tableaus. Verder is over het verhaal ook goed nagedacht. Elke module heeft een thema zoals bijvoorbeeld ‘Gehuil in de nacht’ dat over wolven gaat en ‘Sneeuwstorm’. De kaarten die daarbij horen gaan allemaal in op een verhaal van dat thema. De combinatie van de mooie vormgeving en de goed uitgedachte kaarten maakt het een bordspel een topper.

Wat we ook ontzettend leuk vonden is om eens een coöperatief spel te spelen. Normaliter zijn we gewend om tegen elkaar te spelen en daar ga ik met mijn competitieve aard erg goed op. Het samenwerkende karakter is leuk voor de verandering en geeft een ander soort spelletjesavond. Gelukkig kun je ook samen heel fanatiek zijn.

Verder is het top dat Paleo meerdere niveaus heeft en je het dus steeds moeilijker voor jezelf kunt maken. Het spel is volgens ons vooral geschikt voor mensen die geregeld spellen spelen met een wat lastiger niveau en niet voor mensen die een simpel instapspel zoeken.

Geen minpunten?

We konden maar weinig minpuntjes ontdekken aan Paleo, behalve de spelregels. Die zijn soms wat onduidelijk en spreken elkaar af en toe tegen. Daardoor speelden we het spel de eerste keer verkeerd. We zitten nu nog steeds met een paar vragen en daarom hebben we sommige dingen naar onze eigen interpretatie ingevuld. Dat hoort natuurlijk niet.

Misschien is het ook een kwestie van Paleo vaker spelen zodat het soepeler gaat en we de logica ervan beter inzien. Maar vaker spelen moet zeker lukken, want we hebben hem laatst al drie keer in één week gespeeld. Dat bewijst wel hoe goed hij in de smaak is gevallen! Ik kan hem zeker aanraden!

Meer coöperatieve spellen? Ken je Pandemic: Rapid Response al?