Boonanza. Wie kent het niet? Een snel en leuk kaartspel van 999 Games waarbij het draait om het verbouwen van bonen. Van tuinboon, sojaboon tot bruine boon. Alles komt voorbij. Door bepaalde aantallen op je akker te verbouwen, ontvang je punten en de speler met de meeste punten wint. Het leuke is ook dat iedereen de hele tijd bezig is, ook als je niet aan de beurt bent. Iedereen onderhandelt namelijk de hele tijd met elkaar. Het leuke is dat Boonanza nu een jubileumeditie heeft! Leuk voor de mensen die het al kennen, maar vooral ook als je het nog niet kent want nu kun je het basisspel kopen met een hele boel extra’s! Zo kun je deze editie ook met zeven spelers spelen en is er een variant voor twee spelers. Vandaag vertel ik je alles over deze Boonanza Jubileumeditie
Dit zit er in de doos
- 174 speelkaarten
- 7 bonenveldtableaus
- 1 jubileummunt
- een Boonanza-elastiek
- spelregels
Boonanza in het kort
Bij Boonanza draait het dus allemaal om het verbouwen en oogsten van bonen. Elke speler krijgt vijf kaarten. De belangrijkste regel van het spel is dat die kaarten niet van volgorde mogen wijzigen en elke keer als een speler nieuwe kaarten trekt, worden deze achter in de hand toegevoegd.
Het spel bestaat uit verschillende fases:
1. Bonenkaarten uit je hand verbouwen
De speler moet de voorste bonenkaart van zijn hand op één van de bonenvelden leggen. Hij mag ook nog de tweede kaart uit zijn hand spelen. Als het dezelfde kaart is als de eerste die hij op het bonenveld heeft gelegd, wordt die erbovenop gelegd. Is het een andere soort? Dan komt hij op het tweede bonenveld te liggen.
Als de bonenvelden al vol zijn moet er eerst een bonenveld leeg worden gehaald. Daarvoor geldt dan dat de kaarten op het bonenveld punten kunnen opleveren. Stel je spaart sojabonen, dan zijn twee kaarten één punt waard.
In onderstaand voorbeeld moeten de sojabonen geoogst worden omdat een veld met één kaart nooit geoogst mag worden als er ook een veld is met meerdere kaarten. Omdat het twee kaarten zijn, levert het één punt op. Bij zeven kaarten levert het dus vier punten op. Dat zie je onderaan de kaart. Het cijfer bovenaan de kaart geeft aan hoeveel kaarten er van in het spel zijn. Afhankelijk daarvan levert het soms sneller punten op.
Als een kaart wordt geoogst leg je het aantal punten dat je ervoor krijgt apart. Dat doe je door de kaart om te draaien. De munt op de achterkant is dan eigenlijk de punt. Dus in onderstaand voorbeeld leg je voor de sojabonen 1 munt apart. Die leg je op het meest rechter veld.
Fase 2. Bonenkaarten omdraaien en handelen
Als je één of twee handkaarten hebt gespeeld pak je twee kaarten van de stapel en die leg je open voor je bonenvelden op tafel. Deze kaarten moet je kwijt raken. Dat kan door te handelen of door ze aan te planten op je bestaande bonenvelden. Als je ze niet op je bonenveld kwijt kunt moet je eerst andere kaarten oogsten.
Voor het handelen gelden weer bepaalde regels. Zo mag je ook kaarten uit je hand meegeven of verhandelen. Dat onderhandelen is wel echt een leuke factor. Het is altijd een afweging of je de ander niet te veel helpt.
Fase 3: Ontvangen en omgedraaide bonenkaarten verbouwen
Na het handelen moet je de kaarten die je hebt gekregen of die je hebt open gedraaid verbouwen.
Fase 4: Bonenkaarten trekken
Als je klaar bent met je beurt trek je drie nieuwe kaarten en die voeg je achterin je hand toe. Het spel is afgelopen als de trekstapel drie keer is leeggeraakt. Alle bonenvelden worden geoogst en dan wordt het aantal punten geteld. De speler met de meeste muntkaarten wint.
De nieuwe varianten
De Boonanza jubileumeditie heeft naast de uitbreidingsset voor zeven spelers, extra varianten toegevoegd.
Bij variant 1 zijn er drie nieuwe bonensoorten toegevoegd. Dat spel is te spelen met drie tot zeven spelers. Het gaat om de cacao-, brandewijn- en koffiebonen die nieuw zijn. Het spel is hetzelfde als het basisspel, maar het verschil is dat alle spelers nu bij elke beurt (ook van de ander) een kaart extra pakken en die aan hun hand mogen toevoegen. Daarnaast eindigt het spel dit keer als de stapel twee keer is leeggeraakt, in plaats van de gebruikelijke drie keer.
Bij variant 2 worden de akkerbonen en brandewijnbonen aan het basisspel toegevoegd. De regels zijn gelijk aan variant 1. Bij de akkerbonen is de telling iets anders (zie onderstaande foto). Als een speler twee akkerbonen oogst krijgt hij er een derde bonenveld bij en de akkerbonen worden op de aflegstapel gelegd.
Variant drie is voor twee spelers te spelen en heet toepasselijk ‘het duel’. De tuinbonen worden verwijderd uit het basisspel en de brandewijn- en koffiebonen worden juist weer toegevoegd. De spelers hebben beide al drie velden in plaats van twee. Het grote verschil bij deze variant is het handelen. In grote lijnen komt het er op neer dat je niet zoals gebruikelijk handelt, maar de speler die aan de beurt is kan een aanbod laten liggen voor de tegenspeler. Die kan dit in zijn eigen beurt gebruiken of afleggen op de aflegstapel. Daarnaast trekt de speler niet twee, maar drie kaarten van de stapel en legt die open voor zijn velden. Ook mag hij in de eerste fase een kaart uit zijn hand open op de aflegstapel leggen.
Dan is er nog een vierde variant. Daarbij draait het de eksterbonen. Die worden toegevoegd aan het basisspel. Als een speler een eksterboon als eerste kaart op hand heeft als hij aan de beurt is, mag hij bonen van velden van andere spelers stelen. De kaart kan niet verbouwd worden maar je kan dus van maximaal twee spelers een kaart stelen van hun bonenveld.
Als laatste is er nog de jubileummunt. Die kan worden toegevoegd aan het basisspel. De speler rechts van de startspeler krijgt die munt. De munt mag worden overgenomen als de speler die aan de beurt is een bepaald aantal punten op zijn bonenvelden heeft liggen. De eigenaar van de munt kan dit voorkomen door een kaart aan te bieden uit zijn gedekte hand. Als dat een blauwe boon is mag de eigenaar van de munt de munt houden. Het voordeel van de munt is dat je een extra kaart mag trekken bij het aanvullen van je hand.
De jubilieumeditie. Yes or no?
Wij waren thuis al liefhebbers van Boonanza en hebben vier varianten in de kast liggen. Het is een spelletje dat leuk is met een kleine of iets grotere groep en is ook vlot uit te leggen. Ook als je het al jaren niet meer hebt gespeeld, zit je er zo weer in.
Ik was dan ook enthousiast dat er een Boonanza jubileumeditie was, omdat het net weer een andere twist op het spel geeft. En je wordt natuurlijk sowieso al blij van al die leuke nieuwe bonensoorten en de vormgeving daarvan.
Het zijn daarnaast ook hele gemakkelijke varianten dus je kunt het zo toepassen. Dat maakt het heel toegankelijk. Ik moet zeggen dat ik zeker nog niet was uitgekeken op de eerdere varianten en die heb ik toch echt al wel zeker 15 jaar, maar een nieuwe variant is altijd leuk om te proberen. Daarom is dit zeker een leuke toevoeging!
Wat me opviel is dat de chiliboon uit de oude varianten in deze jubileumeditie een vuurboon is geworden.
Wat ik ook grappig vond zijn gewoon de concrete dingen zoals de bonenveldtableaus en de munt (die normaal gewoon als plaatje op de achterkant van de kaarten staat). Toch wel leuk om te hebben.
Al met al zeker een toffe toevoeging voor de Boonanza fans, maar vooral ook leuk voor de mensen die het nog niet hebben omdat het inclusief het basisspel is. De Boonanza jubileumeditie is een aanrader!
Meer 999 Games? Lees hier alles over Port Royal.